Een hoogzwangere vrouw die ziek wordt of door zwangerschapscomplicaties moet stoppen met werken, kan vandaag minder lang thuisblijven met haar pasgeboren baby. Vanaf zes weken voor de uitgerekende bevallingsdatum wordt je ziekteverlof immers automatisch omgezet naar moederschapsrust, ook al zit je thuis met een griep. Daardoor blijft er minder verlof over na de bevalling. zij-kant ijverde al eerder voor het afschaffen van deze discriminerende regeling. Nu komt er eindelijk een wetsvoorstel om de weken moederschapsrust na de bevalling te waarborgen.
Met een open brief aan de beleidsmakers eisen het gemeenschappelijk vakbondsfront, de mutualiteiten, de Gezinsbond en de Vrouwenraad dat de tijd die een mama kan spenderen met haar pasgeborene niet afhankelijk mag zijn van haar gezondheidssituatie vóór de bevalling. “Gun mama’s rust!”, luidt de boodschap.
Anja Vanrobaeys (sp.a) reageert hierop met een wetsvoorstel in de Kamer om de weken moederschapsrust na de bevalling te waarborgen, ook bij ziekte en arbeidsongeschiktheid voor de uitgerekende datum. “Als je vandaag voor de geboorte een griep krijgt of je been breekt, moet je je kindje al na negen weken afgeven. Dat is niet alleen onrechtvaardig, maar ook slecht voor de moederlijke hechting met het kind.”
Negen weken thuis na de bevalling
België behoort tot de slechtste EU-landen om op zwangerschapsverlof te gaan. Vandaag bedraagt de moederschapsrust in ons land slechts vijftien weken en ligt daarmee nauwelijks één week boven het opgelegde Europese minimum van veertien weken moederschapsrust. Bij ziekte of arbeidsongeschiktheid vanaf de zesde week voor de bevalling kan de postnatale moederschapsrust in België zelfs terugvallen tot negen weken. Dat is niet alleen in strijd met de Europese richtlijn, maar ook te beperkt om een pas bevallen moeder de rust en de tijd te geven die ze nodig heeft om te herstellen en een band op te bouwen met haar kind.
De Belgische moederschapsrust van vijftien weken wordt immers verdeeld tussen een prenatale en een postnatale rustperiode, en die spreiding is niet vrijblijvend. De prenatale rust vangt ten vroegste zes weken en ten laatste één week voor de uitgerekende datum van de bevalling aan. Daardoor telt de postnatale rust maximaal veertien weken en minimaal negen weken. Vooral bij arbeidsongeschiktheid door ziekte of zwangerschapskwaaltjes vanaf de zesde week voor de uitgerekende datum wringt het schoentje. Elk week die een zwangere vrouw in die periode voor de bevalling verplicht dient thuis te blijven, wordt onherroepelijk van de vijftien weken moederschapsrust afgetrokken. Het wetsvoorstel wil die onrechtvaardigheid aanpakken en de verloren weken prenatale rust tussen de zesde en de tweede week voor de bevalling toevoegen aan het minimum van negen weken na de bevalling, met behoud van zwangerschapsvergoeding.
En een uitbreiding?
zij-kant is blij met dit wetsvoorstel, maar dringt ook aan op een uitbreiding van de moederschapsrust. Het Europees Parlement heeft in 2015 nog met een resolutie het engagement herhaald om algemeen het betaald zwangerschapsverlof te verlengen naar 20 weken. Voor België wordt het dus hoog tijd om een volgende stap te zetten en de voorwaarden van het Belgische zwangerschapsverlof te verbeteren.