Meer dan de helft van de Vlaamse jongeren vindt dat er te weinig open gepraat kan worden over menstruatie. Eén op de tien heeft zelfs nog nooit met iemand over menstruatie gepraat. Dat blijkt uit een bevraging bij 2.500 jongeren die de progressieve vrouwenbeweging zij-kant in samenwerking met jongerenorganisatie Joetz lanceerde via de app Waddist.
64% van de Vlaamse jongeren tussen 12 en 30 jaar vindt dat er te weinig open gepraat wordt over menstruatie. De percentages liggen het hoogst bij meisjes (71%), maar ook jongens vinden dat er over menstruatie te weinig gepraat wordt (44%). Op de leeftijd van 29 jaar vinden bijna 8 op de 10 jongeren dat er over maandstonden te weinig wordt gepraat. Ook bij jongeren tussen 13 en 15 jaar zien we dit. Het is rond deze leeftijd dat de meeste jongeren voor het eerst geconfronteerd worden met die maandelijkse bloedingen, en de informatienood is hier vermoedelijk het grootst.
11% van de jongeren heeft zelfs nog nooit met iemand over menstruatie gesproken. Dat geldt voor maar liefst 35% van de jongens tussen 12 en 30 jaar en 2% van de meisjes. Vooral jonge tieners (-12 jaar) hebben het nog nooit over ‘die tijd van de maand’ gehad, wat kan verklaard worden door het feit dat zij of hun leeftijdsgenootjes nog niet menstrueren. Toch zeggen ook verbazend veel oudere tieners en twintigers dat zij hierover niemand in vertrouwen nemen.
9 op de 10 meisjes bespreken hun regels met vriendinnen. Deze favoriete gesprekspartners worden op de voet gevolgd door hun moeders (86%). Vaders nemen veel minder deel aan dit soort gesprekken: amper 3 op de 10 meisjes en vrouwen sprak ooit al over menstruatie met hun papa. Slechts één op de vijf meisjes praat over menstruatie met een leerkracht.
Opvallend: jongens halen hun informatie vooral bij vrienden en vriendinnen, want slechts 16% heeft al eens over maandstonden gesproken met hun moeder, en 6% met hun vader.
Menstruatie is taboe
Deze bevraging bij ongeveer 2.500 jongeren bewijst dat menstruatie ook in Vlaanderen nog steeds taboe is. Eerder onderzoek van Plan International in onze buurlanden wees reeds uit dat menstruatieschaamte wijdverspreid is: in het VK zegt de helft van de bevraagde meisjes beschaamd te zijn over hun maandelijkse bloedingen, Nederlands onderzoek heeft het over 20 à 30%.
Het gaat hier nochtans om een doodnormale en zelfs (letterlijk) levensnoodzakelijke lichaamsfunctie. Menstruerende jongeren steken hierdoor niet alleen veel tijd en energie in het proberen verdoezelen van hun menstruatie(producten), maar de schaamte zorgt ook voor een gebrek aan kennis rond het thema, een gebrek aan openheid om een probleem als menstruatie-armoede te bespreken, een barrière om menstruatieproducten te kopen en zelfs absenteïsme op school.
Een extra vraag in de Waddist-app peilde naar de motieven bij het gebruik van de menstruatiecup. Van de 1.276 meisjes en vrouwen die deze vraag beantwoordden stelde 84% dat ze de cup niet gebruiken. Ook hier kan de schaamte rond menstruatiebloed en een gebrek aan kennis over het gebruik van dit duurzame alternatief voor wegwerpproducten een obstakel vormen.
#PeriodConfessions
Om het taboe de wereld uit te helpen, lanceert de progressieve vrouwenbeweging zij-kant in samenwerking met de Vrouwenraad in juni een TikTok-campagne. Via de challenge #PeriodConfessions doen we een boekje open over de regels, om zo het thema bespreekbaarder te maken. Verschillende influencers zoals Magnolia Tsogbe, Meral Wouters en Marcia Matthys scharen zich achter het initiatief en zullen via dans en sketches hun soms gênante en vaak grappige verhalen delen over de maandelijkse bezoekjes van ‘Tante Rosa’.
Doe mee met de TikTok-challenge en post ook een filmpje met de hashtag #PeriodConfessions.
Ik schrik van de hoge percentages jongeren en met name meisjes voor wie dit niet bespreekbaar is. Dit moet echt veranderen