Wist je dat Isala Van Diest in het België van de 19e eeuw geen arts mocht worden, gewoon omdat ze een vrouw was?

Midden 19e eeuw groeit Isala Van Diest in Leuven op in een welgesteld en ruimdenkend gezin, waarin de dochters dezelfde opvoeding krijgen als hun broer. Isala droomt ervan om – net als haar vader – arts te worden en mensen te helpen. Omdat het hoger secundair onderwijs in België niet toegankelijk is voor meisjes, trekt ze naar Duitsland. In 1873 keert ze terug voor de artsenopleiding van de Katholieke Universiteit Leuven, maar dat is buiten rector Namèche gerekend. Hij weigert haar in te schrijven voor de studie geneeskunde maar wil Isala enkel per uitzondering wel toelaten tot de opleiding verloskunde.

Isala heeft echter grotere plannen, zoals ze later zelf aangeeft: “Ik koos voor geneeskunde omdat ik goed besefte welke grote morele invloed je als arts kan uitoefenen op de vrouw. Terwijl je hun lichamelijk lijden verzacht, openen die vrouwen hun hart voor je. Ik zie de geneeskunde als een manier om vrouwen uit hun doffe berusting te halen, hen elkaar te laten helpen en hen sterker te maken opdat ze eisen waar ze recht op hebben”. Ze vertrekt naar de Universiteit van Bern en studeert er in 1879 als 37-jarige vrouw af in de geneeskunde.

Ze vestigt zich een tijdje in Engeland, waar vrouwelijke artsen ‘al’ sinds 1866 toegelaten zijn. Wanneer ze in 1882 terugkeert naar België, blijkt de zeden er nog niet veel veranderd. Haar toelating om een dokterspraktijk uit te bouwen volgt pas in 1884 met een Koninklijk Besluit. Maar ook dan moet ze blijven opboksen tegen de vooroordelen van patiënten en collega’s over een vrouw als arts. In 1902 moet Isala haar artsenpraktijk noodgedwongen stopzetten omdat ze langzaam blind wordt. Ze trekt naar Knokke en overlijdt er in 1916.

Isala Van Diest leefde niet alleen voor haar eigen geluk, maar vocht ook voor dat van andere vrouwen. Ze richtte in 1881 mee de Société de Moralité Publique op, een pluralistische organisatie die streed tegen vrouwenhandel en prostitutie. In Brussel werkte ze ook als arts voor Le Refuge, een opvanghuis voor ex-prostitués. En in 1892 stichtte ze samen met Marie Popelin, de eerste vrouwelijke doctor in de rechten in België, de Belgische Liga voor Vrouwenrechten. Haar strijd voor gelijke kansen voor vrouwen werd in 2011 geëerd op een bijzonder muntstuk van 2 euro, waarop ze samen met Marie Popelin prijkt.

 

In de rubriek ‘zij-verhalen’ zetten we maandelijks een iconische vrouw in de schijnwerpers. Want hoewel vrouwen al eeuwenlang de toekomst mee vorm geven, zijn het toch vaak mannen die eeuwige roem vergaren. En dat willen wij graag anders zien.

Lees de eerdere zij-verhalen van Geraldine Doyle, de zusjes Brontë, Fien Troch en Hypatia van Alexandrië.