Op 13 september organiseert zij-kant ‘Women Bike The City’, een fietstocht langs de vrouwelijke straatnamen in Brussel, met als vertrekpunt het pleintje achter de AB dat vernoemd werd naar Jo Cox. Zo bracht de stad Brussel hulde aan de in 2016 vermoorde Britse politica, die zich met tomeloze energie inzette voor vrouwenrechten, gelijke kansen en een solidaire samenleving.
“Jo was een fervent fietser”, zo reageerde een vriendin van de politica op ons Facebook-evenement ‘Women Bike The City’. “‘s Avonds koerste ze over en weer van het parlement naar huis om haar kinderen een nachtzoen te kunnen geven.” Stemmen deed ze dan maar in haar fietsoutfit, kwestie van tijd te winnen.
Ze gebruikte de tweewieler wellicht omdat dat praktisch en ecologisch is, maar zeker ook omdat je je als vrouw op de fiets vrij en onafhankelijk kan verplaatsen. Het feminisme bleek immers geen afgezaagd melodietje voor het parlementslid.
Dat niet iedereen dezelfde kansen krijgt, wist ze als kind uit een arbeidersgezin. Ze werkte tijdens de vakanties in de tandpastafabriek waar ook haar vader zijn brood verdiende, en kon als eerste van haar familie verder studeren. Maar ook als vrouw zou ze snel ondervinden dat in de wereld – en zeker in de politiek – mannen het hoogste woord voeren.
Maar je bent activiste of je bent het niet: Jo ging in de leer bij vrouwelijke Labour-parlementsleden, eerst in Londen en dan in Brussel, en schopte het tot voorzitter van het Labour Women’s Network.
Daarna richtte ze haar pijlen op het empowerment van vrouwen in het Zuiden. Jo Cox werkte tien jaar voor Oxfam, eerst als lobbyist en dan als directeur internationale humanitaire campagnes in New York. Samen met Sarah Brown – vrouw van voormalig premier Gordon Brown – leidde ze ook een campagne rond moedersterfte bij White Ribbon Alliance.
In 2015 keerde het tij en werd Jo Cox verkozen als Labour-parlementslid voor haar district Batley and Spen. In haar ‘maiden speech’ maakte ze meteen duidelijk waar het haar om ging: hoe divers we ook zijn, wij hebben veel meer gemeenschappelijk – ‘more in common’ – dat hetgeen ons scheidt. Ze zette zich in voor o.a. onderwijsgelijkheid, genderevenwicht in het parlement en opvang van vluchtelingen. En uiteraard geloofde ze als ‘remainer’ in een sterk en solidair Europa.
Jo’s progressieve standpunten vormden een doorn in het oog van extreemrechtse en nationalistische landgenoten. Op 16 juni 2016 werd de haatbestrijdster zelf het slachtoffer van een haataanval. Op weg naar haar wekelijkse spreekuur werd ze beschoten en meermaals gestoken door Thomas Mair. Ze werd amper 42 jaar, en liet twee kinderen achter.
De dood van de politica zorgde voor internationale ontsteltenis. En hoewel de Brexit uiteindelijk werd gestemd, blijkt haar strijd allerminst uitgedoofd. Vrouwen wereldwijd laten zich inspireren door Jo’s engagement, de Jo Cox Foundation zet zich in voor wereldwijde gendergelijkheid en de kleuren van de Britse suffragettes sieren haar eigen wapenschild, met als leuze – hoe kan het ook anders – ‘More in common’.