“Doet u de job van uw leven?” Veel kans dat u de voorbije week een mail zag binnenlopen met deze confronterende vraag. De Antwerp Management School, De Standaard, NWOW en Flanders Synergie peilen daarmee naar de werktevredenheid van de Vlaming. Werkbaar werk, een jaarlijks terugkerend thema in de Equal Pay Day-campagnes van zij-kant en ABVV, is een hot topic.

Na het invullen van de zorgvuldig opgebouwde tevredenheidsenquête weet je of je genoeg ondersteuning krijgt op de werkvloer, of je baas je een toppertje vindt of niet en in welke mate je job je voldoening schenkt en je levensstijl bepaalt. De resultaten zullen verwerkt worden in een grootschalig onderzoek van de Antwerp Management School rond zinvol werk. Daarmee spelen de organisaties in op het thema van werkbaar werk. Razend actueel, nu de sociale onvrede hoog oplaait en de vraag naar flexibiliteit clasht met de hang naar zekerheid.

Reeds elk jaar zetten zij-kant en ABVV met hun Equal Pay Day-campagnes het thema werkbaar werk op de agenda. Wij kijken vanuit de genderbril uiteraard, en met gegronde redenen: vrouwen verdienen in België nog steeds een vijfde minder dan mannen. Maar de loonkloof v/m is onlosmakelijk verbonden met andere hot topics, zoals de moeilijke combinatie tussen werk en privé, de hoge werkstress en de vele burn-outs, en een traditionele visie op arbeid en carrière.

Deeltijds werk, omdat het moet

Zo zijn het anno 2016 nog steeds meestal mannen die de klok rond werken, terwijl vrouwen vaker de zorgtaken opnemen. Ook al doen deze vrouwen de job van hun leven, en willen ze dit blijven doen. De loonkloof ontstaat immers op het moment dat er kinderen komen: eerst houdt het moederschapsverlof vrouwen veel langer thuis dan hun mannelijke partners, maar ook daarna schakelen kersverse moeders veel vaker dan vaders – na drie maanden is de taakverdeling nu eenmaal zo gegroeid – over op deeltijds werken of ouderschapsverlof. Kinderopvang is immers duur en niet altijd beschikbaar, scholen sluiten lang voor de kantoren en je hebt nu eenmaal geen kroost op de wereld gezet om deze enkel in bad en bed te steken. Dit alles vreet echter aan de carrièrekansen en de pensioenen van vrouwen: in 2014 bedroeg de pensioenkloof v/m in het wettelijk werknemersstelsel in België 26%. Nu iedereen langer moet werken, vallen vrouwen helemaal uit de boot: driekwart van de vrouwen die in 2014 met pensioen gingen, hebben geen volledige loopbaan van 45 jaar, gelijkgestelde periodes meegerekend.

Voltijds werk = stress

Vrouwen die wél voltijds blijven werken, draaien vaak dubbele shifts, met alle stress van dien. Volgens het Tijdsbestedingsonderzoek uit 2013 van de FOD Economie en de VUB besteden vrouwen per week gemiddeld acht uur meer dan mannen aan het huishouden en anderhalf uur meer aan kinderzorg. Mannen zitten dan weer zes uur langer op hun job. Dat wil niet zeggen dat het voor hen zo makkelijk is. Als één van de partners deeltijds gaat werken, moet de ander wel zien dat er brood op de plank komt. Daarnaast staat vader- of ouderschapsverlof opnemen in heel wat bedrijven nog gelijk aan carrièremoord. En dit terwijl ook steeds meer vaders hun kinderen willen zien opgroeien, en burn-outs ook steeds meer mannelijke slachtoffers eisen.

Herverdeling werktijd

zij-kant pleit daarom voor een heel ander systeem. De regering belooft werk te maken van ‘werkbaar werk’, maar het debat focust vooral op flexibiliteit, en niet op een herverdeling van de arbeidstijd. Wij vragen om een collectieve arbeidsduurvermindering in te voeren met behoud van loon en bijkomende aanwervingen. Dit systeem, waarbij de wekelijkse arbeidstijd lager is dan 38 uur, kunnen bedrijven momenteel vrijblijvend invoeren in de privésector en bij autonome overheidsbedrijven. De verplichte vermindering van arbeidstijd voor alle sectoren en alle categorieën werknemers garandeert een evenwichtige verdeling tussen werk en privéleven. Enkel als de maatregel voor iedereen geldt, hebben vrouwen evenveel kansen als mannen om een carrière uit te bouwen. Bovendien herverdeelt een kortere arbeidstijd het beschikbare werk, waardoor het ook een uitgelezen instrument wordt voor jobcreatie.

Doe hier mee aan de werktest en ontdek hoe tevreden je bent over je job.