Vlaams minister voor Armoedebestrijding Ingrid Lieten maakte afgelopen week cijfers bekend over het aantal tienerouderschappen (15-19 jaar) in onze regio, net als de resultaten van een studie naar de beeldvorming van tienerouders in de media. zij-kant sluit zich aan bij de mening van de minister dat een correct beeld op tienerouderschappen cruciaal is in de strijd tegen armoede: “Tienerouderschap is een bijkomende risicofactor voor armoede bij ouders en kinderen. Bevorderen dat jongeren een weloverwogen beslissing nemen om ouder te worden kan een gedeelde taak zijn van de school en de gezondheidszorg. Daarnaast kunnen de media ingezet worden om jongeren te sensibiliseren: positieve rolmodellen in soapseries en sociale media.”

Een overschat fenomeen

Wat blijkt? Tienerouderschap is een overschat fenomeen dat steeds minder voorkomt. In 2012 kenden we zelfs een historisch laagterecord van 6 geboortes per 1000 Vlaamse meisjes tussen 15 en 19 jaar. Concreet gaat het om ongeveer 1089 boorlingen die een tiener (10-19 jaar) als mama hadden. Slechts 5 van deze moeders waren jonger dan 15 jaar. Bijna 80 procent was 18 of 19 jaar.

Marjolijn De Wilde  (onderzoeker aan de Universiteit Antwerpen – Centrum voor Sociaal Beleid – CSB) wijt deze trend aan verschillende factoren: verbeterde RSV (Relationele en Seksuele Vorming), verbeterde toegankelijkheid van anticonceptie, verbeterde begeleiding van jongeren, maar ook een algemeen negatievere kijk op het hebben van een kinderen op jonge leeftijd. zij-kant pleitte in het verleden zelf voor degelijke relationele en seksuele vorming en de volledige terugbetaling van het spiraaltje.

Het is nog niet bekend of de trend zich ook bij het aantal tienerabortussen toont. Wel bleek uit de cijfers van 2010 en 2011 dat de afname van de geboortes niet gecompenseerd werd door een toename in abortussen. De laatste jaren worden in België dus minder tieners zwanger.

… dat op heel wat aandacht kan rekenen

Deze tendens lijkt tegengesproken te worden door het aantal tv-programma’s die jonge ouders in de schijnwerpers zetten. Deze programma’s bieden globaal een genuanceerd en evenwichtig beeld van tienouders in Vlaanderen. zij-kant juicht toe dat in de meeste programma’s veel aandacht gaat naar de invloed van het jonge ouderschap op de schoolkansen, de arbeidssituatie en de financiële gevolgen voor de jongeren. Ook de gevolgen van tienerouderschap op de partnerrelatie en de reacties en het belang van steun uit de sociale omgeving van de jongeren zijn onderwerpen die uitvoerig aan bod komen in de tv-programma’s.

We vragen echter, samen met de deelnemers aan het onderzoek, dat meer aandacht besteed wordt aan de ervaringen van tienervaders. Al te vaak wordt tienerouderschap getoond als een probleem voor de moeder en niet voor de vader. We pleiten er steeds voor dat beide ouders hun verantwoordelijkheden opnemen binnen het gezin.

Daarnaast verdienen kwetsbare groepen extra aandacht. Vele tienerouders staan er alleen voor en kunnen niet rekenen op steun vanuit hun directe omgeving. Vooral de situatie van alleenstaande ouders dreigt schrijnend te worden. Uit eerder onderzoek door de UA blijkt dat ze een armoederisico van 38% lopen.