Seksuele handelingen tussen jongeren onder zestien zijn strafbaar in België, maar de gemiddelde jongere heeft al op 15,5 jaar een eerste seksuele ervaring. Karin Jiroflée pleit voor een verlaging van de grens voor seksuele meerderjarigheid naar veertien jaar, als beide partners instemmen en ze ongeveer even oud zijn. Ook zij-kant vindt dat de wet moet aangepast worden aan de realiteit, én hoopt dat hiermee ook werk wordt gemaakt van een doorgedreven educatie rond seksualiteit en relatievaardigheden bij jongeren.

De seksuele meerderjarigheid werd in ons land vastgelegd in 1912. Het huidige artikel 372 van het Strafwetboek stelt dat de (jeugd)rechter jongeren kan vervolgen wegens aanranding van de eerbaarheid bij 14- tot 16-jarigen, ook als het gaat om normale seksuele handelingen tussen bijna-leeftijdgenoten. Dit gebeurt zelden, maar zo ontstaat wel een juridische grijze zone.

De wet dateert van honderd jaar geleden, wanneer jongeren hun ‘eerste keer’ beleefden tussen 21 en 23 jaar (Sexpert-onderzoek). Vandaag is de gemiddelde leeftijd waarop jongeren voor de eerste keer geslachtsgemeenschap hebben, opgeschoven naar 15,5 jaar.

Harmonisering
Dat er iets niet klopt, beseft ook de regering. Het federale regeerakkoord stelt dan ook dat “de wetgeving omtrent de leeftijd van seksuele meerderjarigheid zal worden geharmoniseerd”. Karin Jiroflée (sp.a) en en Karine Lalieux (PS) wachten niet op de regering en schuiven een eigen voorstel naar voren om het probleem onder de aandacht te brengen. “Zo kunnen we rond dit precaire onderwerp het noodzakelijke maatschappelijke debat aansnijden”, stelt Karin Jiroflée.

Het kamerlid wil dit artikel wijzigen zodat er niet langer sprake is van aanranding van de eerbaarheid wanneer de handelingen plaatsvinden tussen een minderjarige vanaf de leeftijd van veertien jaar en een andere minderjarige van veertien tot zestien jaar of een persoon die maximaal drie jaar ouder is. Mét wederzijdse toestemming uiteraard. Het wetsvoorstel ligt in lijn met de vraag van jeugdorganisaties en expertisecentra (o.a. het kinderrechtencommissariaat en Sensoa) om de grens voor seksuele meerderjarigheid aan te passen aan de realiteit.

Sterker in de schoenen
“Door normale seksuele handelingen met wederzijdse toestemming tussen gelijkwaardige minderjarigen uit de strafwet te halen, zullen beleidsvoerders ook sterker in hun schoenen staan bij de aanpak van misbruik. Zo krijg je een heldere omkadering in plaats van grijze juridische zones. Tegelijk zullen ongewenste neveneffecten zoals het onnodig inschakelen van politie en parket, de taboesfeer rond wat wel en wat niet mag en de daaraan gekoppelde ‘handelsverlegenheid’ van opvoeders in residentiële jeugdhulpvoorzieningen, leerkrachten en ouders worden weggewerkt,” aldus Karin Jiroflée.

Bewustmaking en educatie
Ook zij-kant pleit voor een heldere wetgeving, aangepast aan de realiteit, en steunt dan ook dit progressieve wetsvoorstel. Het actuele maatschappelijke debat rond misbruik en verkrachting duidt meer dan ooit op het belang van duidelijke regels, het wegwerken van stigmatisering en een efficiënt vervolgingssysteem. Bovendien toont de actualiteit dat er nog heel wat werk aan de winkel is inzake preventie en sensibilisering rond seksualiteit en grensoverschrijdend gedrag. Zeker jongeren hebben, als kwetsbare groep, veel baat bij een doorgedreven bewustmaking en educatie rond seksualiteit, relaties en conflicthantering. Door seksualiteit op jongere leeftijd uit het strafwet te halen, kan de taboesfeer hierrond eindelijk doorbroken worden.