Je kan voor of tegen quota zijn, feit is dat ze werken. Dat heeft de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen bewezen. Ten overstaan van de verkiezingen in 2006 stijgt het aantal rechtstreeks verkozen vrouwen met 2%, van 34% naar 36%. Toegeven, dat is geen fenomenale sprong voorwaarts.

Toch willen we niet de verongelijkte vrouwen zijn die vinden dat het weer eens niet geworden is wat we ervan verwacht hadden. De quota zorgden bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen in 2006 al voor een stevige sprong voorwaarts, van 27,6 naar 34 procent. Vandaag, in 2012, doen we er nog 2% bij. We willen u geen vals gevoel van voltooide emancipatie geven want dit is  nog lang niet voldoende. Zijn we op de goede weg? Ja zeker. Toch hebben we nog een paar bedenkingen.

We stellen vast dat acht gemeenten nog altijd minder dan 20 % verkozen vrouwen hebben: Bever, Heuvelland, Hoeilaart, Steenokkerzeel, Nieuwerkerken, Voeren, Zele en Pepingen. In deze laatste gemeente zijn zelfs 87% van de raadsleden mannen.

225 gemeenten hebben tussen de 20 en 40% verkozen vrouwen, in slechts 70 gemeenten bevindt dit percentage zich tussen de 40 en 60% verkozen vrouwen.

In slechts 16 gemeenten zijn er meer verkozen vrouwen dan mannen: Kortenberg (60%), Kapellen (58%), Ingelmunster (57%),Overpelt (57%), Herstappe (57%), Leuven (56%), Antwerpen (53%), Bierbeek (52%), Herselt (52%), Boortmeerbeek (52%), Haaltert (52%), Wachtebeke (52%), Ardooie (52%), Opwijk (51%), Mortsel (51%) en Geel (51%).

De percentages verkozen vrouwelijke gemeenteraadsleden schommelen per provincie tussen 34 % en 38%. In de provincie Antwerpen zijn 38% vrouwen verkozen, in Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen bedraagt het percentage vrouwen 37%, in Oost-Vlaanderen 35% en in Limburg 34%.

Het zijn allemaal geen stappen vooruit met zevenmijlslaarzen, maar de opmars is wel duidelijk. Waarom hebben de vrouwen geen grotere sprong voorwaarts gemaakt? Om te beginnen waren er de lijstsamenstellingen. 80% van de gemeenteraadslijsten werden aangevoerd door mannelijke lijsttrekkers. Bij één verkozen kandidaat ging de zetel dus in 8 op de 10 gevallen naar een man. Bovendien zorgt de reducering van de impact van de lijststem ervoor dat het aantal voorkeurstemmen zwaarder doorweegt.

Ook de leeftijd van de kandidaten speelde een rol. Waar de gemiddelde leeftijd van de mannelijke kandidaten 48 jaar bedroeg, was dit voor vrouwen 45 jaar. Op een totaal van 40.733 Vlaamse kandidaten die meedongen naar een zitje in de nieuwe gemeenteraden waren 20.876 mannen en 19.857 vrouwen, 1000 vrouwen minder dus. En opvallend: hoe jonger de kandidaten, hoe meer vrouwen. Tot de leeftijd van 50 jaar was het aandeel vrouwelijke kandidaten veel hoger dan het aantal mannelijke kandidaten. In de leeftijdsgroep 18 – 25 jaar  waren er zelfs 1.972 vrouwen tegenover slechts 1.630 mannen. We mogen ervan uitgaan dat de overgrote meerderheid hiervan nieuwe kandidaten waren die voor het eerst op een lijst stonden en dus minder politieke ervaring hadden dan de oude, overwegend mannelijke, rotten. Ook dit heeft ongetwijfeld meegespeeld in de verkiezingsuitslag. Anderzijds vermoeden we geen draaideureffect voor vrouwen: even rap binnen als terug buiten de gemeenteraad. Vrouwen met bestuurservaring werden gemakkelijker herverkozen.

Tot slot willen we de onderhandelaars attent maken op de samenstelling van de schepencolleges. Het huidige aantal bedraagt 31%. De Grondwet bepaalt dat alle uitvoerende organen, dus ook de schepencolleges en deputaties, uit minstens één van het andere geslacht moet bestaan. We stellen vast dat voor sommige partijen dit “vrouwenprobleem” zelfs een element is in de keuze voor een coalitiepartner. “Lever jij de vrouw, dan mag je meespelen”, lijkt het credo. Vrouwen die ervaring opgedaan hebben in gemeentebesturen verdienen  een mandaat en zijn geen onderhandelingswaar. In het andere geval moet de grondwet aangepast worden.

De gedetailleerde cijfers kan u hier vinden: GRV2012 verkozen vrouwen.

Vera Claes, Algemeen secretaris Zij-kant   Els Van Hoof, Algemeen Voorzitster Vrouw&Maatschappij

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.