Maar liefst 8 op de 10 Britse bedrijven geven toe dat werkneemsters minder worden betaald dan werknemers. Deze choquerende cijfers over de loonkloof v/m komen er nadat gisteren al bleek dat Belgische vrouwen met één kind maar liefst 22% minder kans maken om uitgenodigd te worden voor een sollicitatiegesprek. Waar blijft de arm van de (loonkloof)wet?

Alle Britse bedrijven met meer dan 250 bedienden, en het merendeel van de administraties, moesten gisteren om middernacht de loongegevens van hun vrouwelijke en mannelijke werknemers publiceren. Meer dan 10.000 bedrijven voldeden aan deze wettelijke verplichting. De loonkloof werd berekend op basis van de gemiddelde uurlonen van de werknemers van elk geslacht, zonder rekening te houden met de uitgeoefende functie of de anciënniteit.

78% van de bedrijven geven toe dat hun vrouwen minder verdienen dan hun mannen. Slechtste leerling van de klas is luchtvaartmaatschappij Ryanair, die het vrouwelijk personeel gemiddeld 72% minder betaalt dan het mannelijk personeel. Ook zakenbanken als RBS, Lloyds, Barclays en HSBC scoren slecht. Starbucks et McDonald’s konden dan weer een perfect evenwicht v/m voorleggen.

Opdat werkgevers de gevraagde loongegevens openbaar zouden maken, lanceerden enkele vrouwelijke parlementsleden de #PayMeToo-campagne op sociale media. Zo moedigden ze vrouwen aan om de druk te blijven opvoeren bij hun bazen en actie te eisen tegen de loonkloof v/m.

De Britse krant The Guardian maakte op basis van de gegevens een kalender die de loonkloof visualiseert op jaarbasis en toont vanaf wanneer bedrijven zogezegd stoppen met het uitbetalen van hun vrouwelijk personeel. Zo worden de werkneemsters van Ryanair door de gigantische loonkloof in dat bedrijf niet meer betaald vanaf 12 april. Bekijk het artikel hier.

Fictieve sollicitaties

Dit nieuws komt er nadat de UGent en de KU Leuven gisteren de resultaten publiceerden van een grootschalig onderzoek naar discriminatie op de Belgische arbeidsmarkt. In het voorjaar van 2016 stuurden de onderzoekers in totaal 960 sollicitaties voor jobs op de Vlaamse arbeidsmarkt. Per vacature werden twee kandidaten voorgesteld, met een gelijkaardig profiel maar een verschillende gezinssituatie.

Liever geen kinderen

De resultaten zijn onthutsend. Zo hadden moeders met één kind maar liefst 22% minder kans om uitgenodigd te worden op sollicitatiegesprek dan niet-moeders. Moeders met twee kinderen werden vaker uitgenodigd dan niet-moeders. Volgens de onderzoekers kan dit verklaard worden door de vrees van werkgevers dat vrouwen met één kind opnieuw zwanger zullen worden, terwijl het idee leeft dat vrouwen met twee kinderen de grens van gezinsuitbreiding hebben bereikt.

Sowieso vrezen werknemers duidelijk een mogelijke zwangerschap. Om diezelfde reden krijgen jonge lesbische vrouwen meer sollicitatiekansen dan jonge heteroseksuele vrouwen, zoals blijkt uit eerder onderzoek van deze twee universiteiten. Ook mannen ervaren overigens discriminatie wanneer zij aangeven dat zij kinderen hebben, zij het in geringere mate dan vrouwen.

Mannelijke sollicitanten die aangaven één of twee kinderen te hebben, bleken 18% minder uitnodigingen te krijgen voor een jobgesprek dan mannen zonder kinderen. Opvallend is ook dat vaderschap vooral afgestraft wordt in de private sector. In de publieke of de non-profitsector werd geen ongelijke behandeling gevonden. De onderzoekers vermoeden dat mannen die spontaan aangeven dat ze kinderen hebben, als minder dominant en competitief worden aanzien.

Kinderopvang, maar ook arbeidsduurvermindering en een wet met tanden

Naar aanleiding van deze resultaten, pleiten de onderzoekers voor het uitbreiden en toegankelijker maken van de kinderopvang om de werkzaamheidsgraad in België te verhogen. Een eis die zij-kant ook bij elke Equal Pay Day-campagne herhaalt. Maar naast een betaalbare en flexibele opvang hebben we ook een structureel andere visie op werken nodig.

Om deze reden bepleitten we op 14 maart, tijdens onze veertiende campagne, een collectieve arbeidsduurvermindering. In dit systeem krijgen zowel vrouwen als mannen de kans om een carrière uit te bouwen én tijd te maken voor zorgtaken. Het is ook de enige manier om een work-life-balance mogelijk te maken, iets waar kinderloze werknemers ook bij varen. Bovendien biedt deze regeling een oplossing voor het grote aantal deeltijdse werkaanbiedingen.

Daarnaast verkleint een gendergelijke verdeling van het ouderschapsverlof, naar Zweeds model, de achterstand van vrouwen ten opzichte van mannen op de arbeidsmarkt. In het hoge noorden krijgen kersverse ouders samen zestien maanden verlof na de geboorte van een kind, waarvan minimaal drie maanden exclusief gereserveerd zijn voor de moeder en drie maanden voor de vader of meeouder. Over de rest van het verlof beslissen beide ouders samen. Een 50/50-opname wordt fiscaal gestimuleerd.

Tot slot moet de loonkloofwet tanden krijgen. Net als in Groot-Brittannië is loontransparantie ook bij ons een verplichting sinds 2012, alleen wordt hier weinig gehoor aan gegeven. Het Britse voorbeeld toont duidelijk aan dat openbaarheid leidt tot naming en shaming, en laten bedrijven daar nu net iets gevoeliger aan zijn dan aan de loonkloof v/m.