Mannen, #MaakPlaats: zij-kant eist meer vrouwen in de lokale politiek
In Brussel zullen de volgende gemeentecolleges straks niet meer dan 2/3 schepenen van hetzelfde geslacht mogen tellen. Een mooie inhaalbeweging die ook op andere plaatsen nodig is. Dat bewijzen de harde cijfers. De politieke partijen zijn overal bezig met het samenstellen van hun lokale verkiezingslijsten, en daarom doet de progressieve vrouwenbeweging zij-kant een duidelijke Valentijn-oproep: mannen, maak plaats voor meer vrouwen.
Vandaag is slechts één op de drie schepenen, één op de zes burgemeesters en één op de vier gedeputeerden in België een vrouw. Dat blijkt uit een analyse van zij-kant, de progressieve vrouwenbeweging. Ondanks de verplichte pariteit op de kieslijsten, worden vrouwen nog altijd minder verkozen dan mannen en geraken ze minder snel tot de hoogste machtsregionen. Bij de lokale verkiezingen van 14 oktober 2018 moet daar verandering in komen, stelt zij-kant. Daarom pleit ze voor een ritssysteem op álle kieslijsten en nadien een 50/50-verdeling van vrouwen en mannen in alle deputaties en schepencolleges.
Aan de hand van de overheidsgegevens in databank Pinakes maakte zij-kant een diepgaande analyse van de vertegenwoordiging van vrouwen op gemeente- en provincieniveau volgens de situatie in augustus 2017.
Actuele cijfers
Uit die analyse blijkt dat het aandeel vrouwen nog altijd schaarser wordt naarmate het machtsniveau stijgt. Nieuw is deze vaststelling niet. Zo bestaan de Belgische OCMW-raden al voor de helft uit vrouwelijke raadsleden (2.890 op 5.779), maar in de gemeenteraden daalt het aantal vrouwen tot 37% (3.724 op 10.066), om te stranden op 34% (1.161 op 3.415) in de schepencolleges. In slechts 12% van de Belgische gemeenten zitten evenveel vrouwen als mannen in het schepencollege. Van alle burgemeesters (inclusief waarnemende burgemeesters) is amper één op de zes een vrouw (98 op 614).
Dezelfde evolutie kunnen we vaststellen op het provincieniveau. Terwijl de provincieraden 41% (213 op 519) vrouwen tellen, is 29% (15 op 52) van de gedeputeerden en amper één op de tien gouverneurs een vrouw.
Mannen aan de macht
Ondanks de wettelijke verplichting om evenveel vrouwen als mannen op de kieslijsten te zetten, werden bij de vorige lokale verkiezingen niet alleen minder vrouwen dan mannen verkozen, ze maakten ook minder aanspraak op een uitvoerend mandaat als schepen of gedeputeerde. Dit had veel te maken met de lijstvorming: in 2012 werd 80% van de lijsten aangevoerd door mannen. De invloed van het old boys network bij de verdeling van de mandaten speelt nog altijd een rol. Daarom hebben vrouwelijke politieke rolmodellen, maar ook genderbewuste mannen, een voorbeeldfunctie om een einde te maken aan de glazen plafonds en sticky floors.
#MaakPlaats
Ondanks de impact van de jarenlange #StemVrouw-campagnes zitten de verkozen vrouwen nog niet genoeg in de cockpits van de macht. Met de lokale verkiezingen van oktober in het vooruitzicht pleit zij-kant daarom met de slogan #MaakPlaats voor de invoering van het ritssysteem voor alle kieslijsten in Vlaanderen, zoals dit eerder al in Brussel en Wallonië wettelijk beslist is. Partijen moeten bovendien actief op zoek gaan naar meer vrouwelijke lijsttrekkers. Ook de campagnemiddelen moeten gelijk verdeeld worden tussen vrouwen en mannen. zij-kant roept anderzijds ook vrouwen op om zich kandidaat te stellen en zich politiek te engageren, want ook daar knelt soms het schoentje.
Daarnaast pleit de vrouwenbeweging voor de verplichte pariteit bij de samenstellingen van de nieuwe schepencolleges en provinciale deputaties. Na de verkiezingen 50/50 v/m dus in alle uitvoerende bestuursorganen. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geeft hiervoor alvast het goede voorbeeld: op 9 februari stemde het parlement de ordonnantie over evenwicht in de toekomstige Brusselse gemeentecolleges, met de bepaling dat niet meer dan twee derde van de schepenen van hetzelfde geslacht mag zijn.
Stem vrouw
In 2018 trekken we niet alleen naar de stembus, maar vieren we ook de zeventigste verjaardag van het vrouwenstemrecht in België. Over de lange weg die vrouwen aflegden – van suffragettes en Dolle Mina’s tot vrouwelijke ministers – maakte zij-kant een interactieve presentatie. Alle info over zeventig jaar vrouwenstemrecht en een overzicht van decennia #StemVrouw-campagnes is terug te vinden op de nieuwe site www.stemvrouw.be. Deze verkiezingswebsite bevat daarnaast ook de actuele cijfers over de vrouwelijke vertegenwoordiging in de lokale politiek, informatie over de wettelijke quota en argumenten om voor vrouwen te stemmen. Onderaan tikt de terugtelklok tot de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen ongenadig voort.
Meer info
Je kan het dossier hier downloaden.