We publiceerden de cijfers al eerder in ons Equal Pay Day-dossier: uit een studie van het Instituut voor Gelijkheid van Vrouwen en Mannen blijkt dat er in 2017 maar liefst 69.260 ouders gebruik maakten van ouderschapsverlof. Een forse stijging tegenover 15 jaar geleden. Al zijn het vaker de moeders dan de vaders die hun ouderschapsverlof opnemen. Maar liefst 7 op de 10 vaders maken hier geen gebruik van. Tijd voor een nieuwe campagne, vindt de minister van gelijke kansen.

Meer moeders dan vaders

Het aantal aanvragen voor ouderschapsverlof is maar liefst verdrievoudigd tegenover 15 jaar geleden. Een goede zaak. Al blijft er nog heel wat werk aan de winkel. Slechts één op de drie aanvragen voor ouderschapsverlof komt van vaders. Hun aandeel is dus bijzonder klein tegenover de 68 procent moeders die dit doen. Vaders willen meer tijd met hun kinderen doorbrengen, maar denken vaak onterecht dat het niet kan of niet mag van hun werkgever. Onterecht. Ouderschapsverlof is ook voor vaders een recht.

Loonkloof

In België verdienen vrouwen nog steeds 20% minder dan mannen. Zolang dit het geval is, is de rekening snel gemaakt over wie thuis blijft. Wanneer we willen dat vaders hun ouderschapsverlof vaker opnemen, moet de loonkloof dus ook verkleinen. Daarnaast moet ook een mentaliteitswijziging meer vaders aanzetten om de stap naar ouderschapsverlof te zetten. De zorg voor kinderen is een gedeelde verantwoordelijkheid. Zolang een collectieve arbeidsduurvermindering geen realiteit is, zouden de bestaande verlofregelingen gelijker verdeeld moeten worden tussen vrouwen en mannen.

Zweeds model

In België hebben kersverse vaders vandaag recht op 10 dagen vaderschapsverlof, terwijl vrouwen 15 weken moederschapsrust. Een uitbreiding van het vaderschapsverlof, gekoppeld aan een verplichte opname ervan, garandeert niet alleen een evenwichtigere verdeling van de zorgtaken tussen vrouwen en mannen op korte termijn. Bovendien laat een uitgebreid vaderschapsverlof mannen ook toe een hechtere band te krijgen met hun kind, wat de balans ook op lange termijn kan verbeteren. Een win-win-win situatie voor moeder, vader en maatschappij dus, en bovendien een effectieve manier om de loon- en loopbaankloof aan te pakken.

zij-kant pleit voor een aanpassing van de modaliteiten van het vaderschapsverlof naar Zweeds model waarbij vaders worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid. Zo krijgen kersverse ouders in Zweden samen 480 dagen verlof. Hiervan zijn er 90 dagen exclusief gereserveerd voor de moeder en 90 dagen exclusief gereserveerd voor de vader of meeouder. Over de rest van het verlof beslissen beide ouders samen. Elke ouder heeft recht op 195 dagen aan de hoogste uitkering (ongeveer 80% van het normale brutoloon), waaronder de 90 niet overdraagbare mama- of papadagen. Wie deze dagen niet opneemt, is ze kwijt en verliest dus ook de uitkering.