Vera Claes (nationaal secretaris zij-kant) en Miranda Ulens (federaal secretaris ABVV) blikken in M@gMetal, het e-magazine van ABVV-Metaal, samen terug op twee jaar regering-Michel. Vooral het vrouwonvriendelijke beleid levert de federale regering een grote buis op. De rechtse maatregelen in de begroting van 2017 voorspellen niet veel beterschap.
Regering-Michel zit nu twee jaar in het zadel. Hoe kijken jullie daarop terug?
Vera Claes: “Al van bij de start ging het fout met de introductie van de indexsprong. De index zorgt ervoor dat je loon aangepast wordt als de prijzen van levensnoodzakelijke producten en diensten stijgen. In 2015 sloeg België die automatische indexaanpassing schaamteloos over. Met levenslange gevolgen voor de lonen en sociale uitkeringen van 7 miljoen mensen: werknemers, gepensioneerden, werklozen, … Zij verloren vorig jaar gemiddeld 400 euro. Een behoorlijke domper! Deze federale regering steelt rechtstreeks uit de portemonnee van de mensen.”
“Met de verhoging van de pensioenleeftijd pleegt de regering nog een grote diefstal. Regering-Michel trekt de wettelijke pensioenleeftijd tegen 2030 op tot 67 jaar. Je krijgt maar een volledig pensioen als je 45 jaar hebt gewerkt. En je kunt pas op vervroegd pensioen op je 63e met een loopbaan van 42 jaar. Nochtans stond de verhoging van de pensioenleeftijd in geen enkel partijprogramma. Plots was die hervorming daar. Maar laat ons eerlijk zijn: bijna niemand werkt tot zijn 67 jaar. Zéker de vrouwen niet. De gemiddelde loopbaan van vrouwen is 36 jaar – vér weg dus van die 45 dienstjaren voor een volledig pensioen. Drie vierde van de vrouwen valt zo uit de boot. En vandaag moeten vrouwen het al met 26 procent minder pensioen dan mannen doen. Onze Belgische pensioenen behoren tot de laagste in Europa. En nóg zet de regering er verder de schaar in.”
Miranda Ulens: “Daarbij komt dat de regering de gelijkgestelde periodes schrapt bij je pensioenberekening, terwijl die vandaag nog worden meegeteld. Het gaat over de periodes waarin je niet werkt, zoals bij tijdskrediet, loopbaanonderbreking en deeltijdse jobs. En bij ziekte, arbeidsongevallen en onvrijwillige werkloosheid. Dat betekent dus: nóg langer werken. En je raadt het al: het zijn opnieuw de vrouwen die daaronder lijden. Want van alle actieve vrouwen, werkt 46 procent deeltijds. Bij de mannen is dat maar 10 procent. En deeltijds werk is niet altijd een vrijwillige keuze. In heel wat sectoren bestaan er alléén deeltijdse jobs. Denk aan schoonmaakbedrijven, handelszaken en zorgbedrijven. Kortom: sectoren waarin heel wat vrouwen actief zijn. En spreken we over tijdskrediet of loopbaanonderbreking? Dan zijn het opnieuw de mama’s die vaker thuisblijven om voor de kinderen te zorgen.”
Vera: “Jongeren die vandaag op de arbeidsmarkt komen, gaan er automatisch van uit dat ze langer moeten werken. Het is ons zó vaak ingepeperd. Toch kan het wel degelijk anders! De regering verkoopt de verhoging van de pensioenleeftijd als een solidariteitsactie. Maar het is een flagrante besparingsmaatregel.”
Zijn vrouwen ook de dupe van het wetsontwerp rond werk van minister Peeters?
Miranda: “Vast en zeker. Neem nu de flexibiliteit in de Wet-Peeters. Bedrijven krijgen binnenkort de mogelijkheid om hun personeel in piekperiodes langer te laten werken en in kalme periodes korter. Dat is het einde van de 38-urige werkweek. Want niet de werknemer profiteert van de flexibiliteit, wél de werkgever. Hij beslist wanneer we moeten komen. Zo wordt het onmogelijk om werk en privé evenwichtig te combineren.”
“Daarnaast straft minister van Werk Kris Peeters deeltijds werkenden af. Want hij verlaagt de inkomensgarantie-uitkering en halveert ze na twee jaar. Die extra uitkering is een steunmaatregel voor wie onvrijwillig deeltijds werkt. Om te vermijden dat je werkloosheidsuitkering hoger ligt dan je loon. 78 procent van de uitkeringsgerechtigden is een vrouw.”
“Ook op het tijdskrediet beknibbelt minister Peeters. Je krijgt geen premie meer bij tijdskrediet zonder motief. En die periode telt niet meer mee voor je pensioenopbouw. Grootste verliezers? Opnieuw de vrouwen. Want zij nemen vaker tijdskrediet op om voor hun gezin te zorgen. Wil je er toch nog gebruik van maken? Dan krijg je dus een kleiner pensioen, of je moet nóg langer werken. Maar we leven niet om te werken, we werken om te leven.”
Waar wringt het schoentje? Te weinig vrouwen in de regering?
Vera: “Deze regering telt maar vier vrouwen. En in het kernkabinet zit er geen enkele. Toch kloppen ze daar de belangrijkste zaken af. Er zijn tout court te weinig vrouwen op de verschillende beslissingsniveaus. Als progressieve beweging geloofden we in de groei naar meer emancipatie. Met Michel gaan we weer lichtjaren achteruit. De regering ziet de vrouw blijkbaar liever aan de haard. Want de besparingen treffen vrouwen het hardst. Dat maakt ze kwetsbaarder én weer afhankelijker van een mannelijke partner. Kúnnen we niet anders? Toch wel! Dit zijn ideologische keuzes van een rechtse, conservatieve mannenregering.”
Gaat de regering voorbij aan het sociaal overleg?
Miranda: “Ja. Wij zeggen: laat de discussies over arbeids- en loonvoorwaarden aan het sociaal overleg. De vakbonden en werkgeversorganisaties hebben de nodige expertise, voeling met het terrein én de steun van hun leden. Door zo veel beperkingen op te leggen aan de loonnorm, verhindert de regering een degelijk sociaal overleg op interprofessioneel en sectoraal niveau.”
Vera: “De regering zou beter werk maken van degelijke publieke voorzieningen. Federale openbare besturen moeten nu 25 procent besparen op hun werkingskosten, 29 procent op investeringskosten en 10 procent op personeelskosten. De publieke sector wordt op alle vlakken aangevallen. Zo komt de dienstverlening aan de burgers in het gedrang.”
Beseffen mensen voldoende welke gevolgen de nieuwe maatregelen hebben?
Miranda: “Op dit moment ligt Jan met de pet er nog te weinig wakker van. De goednieuwsshow van de ministers strooit zand in de ogen. Denk maar aan de extra jobs. De regering beweert dat ze er zó veel creëren. In werkelijkheid is de activiteitsgraad met een halve procent gedaald. Er zijn dus mínder mensen aan het werk. Ook trekken de ministers te pas en te onpas hun paraplu open. Ze schuiven de schuld af op Europa. Of ze schermen ermee dat het om een multinational gaat waarop ze geen vat hebben. Maar de kiezers voelen de gevolgen van twee jaar regering-Michel stilaan in hun portemonnee. En de peilingen wijzen uit dat deze regering geen grote meerderheid meer heeft.”
Vera: “We zitten op een keerpunt. Mensen krijgen schrik om wat er gebeurt en om te verliezen wat ze nu hebben. En de regering speelt in op dat onveiligheidsgevoel. Ze misbruiken de terreurdreiging om de aandacht weg te trekken van hun sociaal-economische beleid. Maar zijn we nu écht veiliger met twee militairen voor onze deur? Wie angst heeft, stemt vaak conservatief. En keert zich tegen zogenaamde profiteurs. Dat is uiteraard niet de bedoeling.”
Miranda: “Diep vanbinnen wéten we dat ons sociale systeem een parel is waarvoor het buitenland ons benijdt. Wij profiteren van onder andere gratis onderwijs, betaalde vakantiedagen en een goede ziekenzorg. Onze sociale zekerheid is een broodnodig vangnet voor wanneer het wat minder gaat. Met het lopende beleid slaat de regering een groot gat in die spaarpot. Een regelrechte afbraakpolitiek! Steeds minder geld vloeit naar onze sociale zekerheid. In de plaats daarvan gaat het geld naar de bedrijven en de grote verdieners.”
Hoe kan het anders?
Miranda: “We moeten voluit gaan voor een visie op lange termijn. Vandaag grijpt de regering fel in op het leven van individuen en gezinnen. De focus moet opnieuw naar het welzijn. Wij pleiten ervoor om de Belgische sociale zekerheid opnieuw te spijzen. Ga de middelen halen waar het kan: bij de grote verdieners. Bijvoorbeeld via een meerwaardebelasting. De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen. Zo houden we de sociale zekerheid in stand.”
Vera: “Hoe houden we de mensen alert? Het is de taak van de vakbonden, oppositiepartijen en vrouwenbewegingen om op dezelfde nagel te blijven kloppen. En om bondgenoten te vinden. Samen eisen we de heropbouw van onze collectieve voorzieningen. We gaan voor minder individualisme en meer collectiviteit. Samen roepen we op tot een algemene verontwaardiging over de vrouwonvriendelijke maatregelen van regering-Michel. Tel uw centen en laat u horen. Want ons bruto nationaal geluk staat op het spel.”
Geïnteresseerd in andere artikels uit het M@gMetal magazine? Lees hier online de oktobereditie.